Edebiyat Tarama Testi - 1

1- Fuzuli ile Baki'nin karşılaştırılmasında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Her ikisi de XVI. yüzyılın en büyük Divan şairleridir.

B) Fuzuli, Azeri lehçesiyle şiir yazarken, Baki, Anadolu - İstanbul lehçesinin en güzel örneklerini vermiştir.

C) Her ikisi de en yetkin yapıtlarını "mesnevi" nazım biçimiyle oluşturmuşlardır.

D) Baki'nin şiirlerinde "Epikürcü" bir anlayış içinde maddi aşk ön plandayken Fuzuli'nin yapıtlarında belli bir tasavvufi disiplini ve platonik aşk ağır basar.

E) Baki'nin "Kanuni Sultan Süleyman Mersiyesi, Fuzuli'nin ise Leyla vü Mecnun mesnevisi en ünlü yapıtlarıdır.

2- Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) Fuzuli, 16. yy. Divan şairidir. Azeri lehçesiyle yazmıştır. Divanındaki en ünlü şiiri "Su Kasidesi"dir.

B) Baki, 16. yy. Divan şairidir. İstanbul Türkçesiyle yazmıştır. "Kanuni Mersiyesi", mersiye türünün en güzel örneği olarak kabul edilir.

C) Nefi, 17. yy. Divan şairidir. Kaside ve hicivleriyle ünlüdür. Hicviyelerini "Siham-ı Kaza" adlı eserinde toplamıştır.

D) Nedim, Lale Devri şairidir. Şarkı türünü Divan edebiyatına kazandırmıştır. En ünlü eseri "Hayrabad" adlı mesnevisidir.

E) Şeyh Galip, 18. yy. Divan şairidir. Tasavvufi konuları işlemiştir. En ünlü eseri "Hüsn ü Aşk" adlı alegorik (simgesel) mesnevisidir.

3- I. XVI. yüzyılda yaşadığı sanılan bu Halk ozanının "koçaklama"ları ünlüdür. Adı etrafında pek çok öykü geliştirilmiştir.

II. XVII. yüzyıl Halk ozanlarındandır. Şiirlerinde daha çok aşk, ayrılık, gurbet, kahramanlık temlerini işlemiştir. Hece ölçüsü yanında aruzu da kullanmıştır.

III. XVII. yüzyıida yaşamış bir yazar ve bilgindir, Arapça, Farsça, Fransızca, Latince biliyordu. Ünlü coğrafya kitabı "Cihannüma"dan başka "Keşfü'z-Zünun"u ve Tezleke"si de ünlüdür.

IV. XIX. yüzyıl Halk ozanlarındandır. Avşar Türklerinden olan ozan, bu göçebe Türk boyunun yerleşik hayata geçirilmek istenmesi üzerine bu durumu eleştiren şiirler söylemiştir.

Bu açıklamalarda, aşağıdakilerden hangisiyle ilgili bilgi verilmemiştir?

A) Pir Sultan Abdal         B) Gevheri           C) Köroğlu

D) Kâtip Çelebi              E) Dadaloğlu

4- Babasının öcünü almak için dağa çıkıp eşkıya olan; ancak yiğitlik ve iyilikseverliği ile halkın gönlünde destanlaşan bir şairdir. Yiğitçe ve coşkun bir seslenişle söylediği koçaklamalarıyla ünlüdür. Koçaklamalarından başka aşk ve doğa güzelliklerini dile getiren şiirleri de vardır.

Bu parçada tanıtılan saz şairi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Pir Sultan Abdal                    B) Köroğlu

C) Karacaoğlan                           D) Dadaloğlu

E) Erzumlu Emrah

5- I.  "Serim-düğüm-çözüm" bölümleriyle geliştirilen klasik hikâyecilik anlayışıyla edebiyatımızda "Maupassant tarzınnı temsil eder.

II.  Hecenin beş şairinden biridir. Şiirlerinde hem aruz hem de hece ölçüsünü kullanmış, asıl ününü heceyle yazdığı şiirlerle sağlamıştır.

III.  Servet-i Fünuncuların sanat anlayışlarına karşı çıkarak sade bir dille ve hece ölçüsüyle yurt ve kahramanlık şiirleri yazmıştır. Bu bakımdan Milli Edebiyatçıları etkilemiştir.

IV.  Klasik Türk edebiyatı olarak gördüğü Divan şiirini örnek alarak o yolda bazı gazeller, şarkılar, rubailer yazmıştır. Edebiyatımızda "neoklasik" anlayışın temsilcisidir. "Ok" şiiri dışındaki tüm şiirlerini aruzla yazmıştır. Aşk, ölüm, sonsuzluk temalarını işlemiştir.

Bu açıklamalarda, aşağıdakilerin hangisinden söz edilmemiştir?

A)  Yahya Kemal Beyatlı

B)   Faruk Nafiz Çamlıbel

C)  Ahmet Haşim

D)  Ömer Seyfettin

E)   Mehmet Emin Yurdakul

6- Başlangıçta roman ve tiyatro alanında çalışmasına karşın, daha sonra bütün çalışmalarını dil alanında yoğunlaştırmıştır. Dilde sadeleşme taraftarı olan sanatçı, "Kamus-ı Fransevi, Kamus-ı Türkî" adlı sözlükleri ve "Kamus-ül A'lam" adlı ilk ansiklopediyi yazmasına karşın, daha çok "Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat" adlı romanıyla tanınmıştır.

Bu parçada tanıtılan yazar, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şemsettin Sami               B) Muallim Naci

C) İbrahim Şinasi                  D) Samipaşazade Sezai

E) Recaizade Mahmut Ekrem

7- 17. yy. Divan şiiri, çağa özgü kişilikler yetiştirmiştir. Bir yanda ----- , çağının gözlemlerinden yararlanarak eleştiri niteliği kazanan düşünce şiirinin örneklerini verir; bir yanda da ------ gibi benzersiz bir mizaç, birer övgü abartısı olan kasidelerinin yanı sıra, aynı ölçüdeki sert yergilerinde çevresinin portrelerini yıkar.

Bu parçada boş bırakılan yerlere getirilmesi gereken sanatçılar, aşağıdakilerin hangisinde bir arada gösterilmiştir?

A) Nabi - Nefi                           B) Baki - Şeyh Galip

C) Nabi - Şeyh Galip                    D) Nefi - Fuzuli

E) Nefi - Şeyh Galip

8- Recaizade Mahmut Ekrem için ileri sürülen aşağıdaki yargılardan hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) Romantizmin ve realizmin etkisinde kalmıştır.

B) Zamanın genç yazarlarına öncülük etmiştir.

C) "Kulak için kafiye" anlayışını savunmuştur.

D) "Araba Sevdası" adlı romanında "yanlış Batılılaşma anlayışı"nın eleştirisini yapmıştır.

E) "Çok Bilen Çok Yanılır" adlı oyunu, edebiyatımızın ilk tiyatro örneğidir.

9- "Şikâyetname" adlı, sosyal aksaklıkları dile getiren ünlü mektubu yazmış, yazdığı lirik şiirler dünya klasikleri ölçüsüne ulaşmıştır. "Leyla vü Mecnun" mesnevisiyle gönüllerde taht kurmuştur.

Bu parçada sözü edilen şair, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Baki                          B) Nefi                      C) Fuzuli

D) Nedim                       E) Şeyh Galip

10- Dikkatli okuyucu hemen anlar ki --- uzun ve yorucu betimlemelerden özellikle kaçınıyor. Neyi çizmek is-tiyorsa, bir iki fırça vuruşunu yeterli görüyor. Tıpkı Maupassant gibi... Her öyküsünde ve bu arada "Bahar ve Kelebekleri oluşturan öykülerinde, bütün gücünü ve ustalığını bu noktada gösterir. Okuyan, kolaylıkla yazılabilecek şeyler karşısında bulunduğunu sanır: Oysa bunlar, seçkin bir kafanın buluşlarıdır ve kendisini göstermeyen üslup ise, herkesin elde edemeyeceği bir ustalığın ürünüdür Bu üslup, insana bu öyküler --- tarafından yazılmıştır, dedirtir.

Bu parçanın başında ve sonunda boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Sait Faik                                   B) M.Şevket Esendal

C) Ömer Seyfettin                           D) Haldun Taner

E) Reşat Nuri Güntekin

11- I. 1896-1901 arasında, daha çok, bireysel duyguları, doğayı, yaşanmış hayat sahnelerini konu edinen şair, 1901'den sonra yurt ve ulus sevgisi, ülkenin durumu, toplumun sorunları üzerine sosyal içerikli şiirler yazmıştır. Böylece "romantik-lirik" denebilecek bir anlayıştan "didaktik-lirik" bir anlayışa geçmiştir.

II.   Güçlü tekniği ve yarattığı roman diliyle dikkati çeken yazar, Fransız realistlerinden etkilenmiştir. Romanlarının konusunu genellikle zengin çevrelerden ve aydın kesimden, öykülerinin konusunu ise halktan sayılabilecek insanların yaşamından almıştır. Cumhuriyetten sonra, kimi yapıtlarının dilini sadeleştirmiştir.

Bu parçalarda sözü edilen şair ile romancı, aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir?

A)  Tevfık Fikret, Mehmet Rauf

B)   Cenap Sahabettin, Recaizade M.Ekrem

C)  Tevfık Fikret, Halit Ziya

D)  Cenap Sahabettin, Halit Ziya

E)  Ahmet Haşim, Mehmet Rauf

12- Aşağıdaki Divan şairlerinden hangisi, mesnevi biçiminde eser yazmamıştır?

A) Süleyman Çelebi                  B) Fuzuli                           C) Nabi

D) Şeyh Galip                         E) Nedim

13- Avrupalılar arasında "Hacı Kalfa" diye tanınan 17. yüzyılın bu ünlü bilgini, yaşamını okumakla ve kitap yazmakla geçirmiştir. Arapça ve Farsçadan başka Latince ve Fransızcayı da öğrenmiş, din ve devlet işlerinin ayrılması gerektiğini savunmuş, boş inançlara karşı çıkmıştır. En büyük ve en önemli eseri "Keşfü'z-Zünun"dur. Bu eserde, bilimin tanımı, amacı, bölümleri ile 300 kadar bilim açıklanmış, 15.000'den çok eser, konuları ve yazarlarıyla tanıtılmıştır.

Bu parçada tanıtılan yazar, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Evliya Çelebi                        B) Naima                                     C) Kâtip Çelebi

D) Mercimek Ahmet                   E) Yirmisekiz Çelebi Mehmet

14- Batı etkisindeki Türk edebiyatının kurucusu sayılır. Gazeteciliğiyle, tiyatro yazarlığıyla, yeni bir içerikle yazmaya çalıştığı şiirleriyle, halk ağzında yaşayan atasözlerini derlediği "Durub-ı Emsal-i Osmaniye" adlı yapıtıyla ünlüdür.

Bu parçada tanıtılan Tanzimat sanatçısı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şinasi                                  B) Ziya Paşa                                   C) Namık Kemal

D) Şemsettin Sami                     E) Ahmet Mithat Efendi

15- Romantizmin kurucusu ve en önemli temsilcilerinden biri olarak bilinir. Pek çok türde eser vermiştir. Fransız edebiyatının bu ünlü sanatçısı şiir, roman, hikâye ve tiyatro türünde eser yazmıştır. Cezalılar, Hernani eserlerinden yalnız ikisidir.

Paragrafta tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Pascal                B) Stendhal          C) Vergilius

D) G. Flaubert         E) Victor Hugo

16- I. 13. yüzyılın sonlan ve 14. yüzyılın başlarında yaşadığı kabul edilir. Anadolu Türkçesinin ilk büyük uzamdır. Tekke edebiyatımızın öncüsüdür. Hece ölçüsüyle ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmıştır. "Divan"ı ve "Risalüt-ün Nushiye" mesnevisi önemli eserleridir.

II. Babasının uğradığı haksızlık, onu bir başkaldırının ozanı yapmıştır. 16. yüzyılda yiğitliğiyle halkın gözünde destanlaşmıştır. Koçaklama tarzıyla ünlü olan bu Halk ozanı, aşk ve doğa türküleri de söylemiştir.

III.   16.yüzyıl tekke şiirinin önemli bir ismidir. Sivaslı'dır. Nefes ve deme'leriyle ünlü bir başkaldırı ozanıdır.

IV. Halk edebiyatı ve güzellemeler denince hemen onun adı akla gelir. Adana yöresinin, Toroslar'ın bu ünlü âşığı Elif'ini arayarak, ona türküler yakarak ömrünü tüketmiştir. 17. yüzyıldan günümüze büyük bir mirastır.

Bu açıklamalarda, aşağıdaki sanatçılardan hangisiyle ilgili bir bilgi yoktur?

A) Yunus Emre                B) Kaygusuz Abdal                        C) Köroğlu

D) Karacaoğlan               E) Pir Sultan Abdal

17- Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen Halk ozanlarının tümü, aruz ölçüsünü de kullanmıştır?

A) Bayburtlu Zihni, Dertli, Dadaloğlu, Erzurumlu Emrah

B) Erzurumlu Emrah, Karacaoğlan, Bayburtlu Zihni, Dertli,

C) Âşık Ömer, Erzurumlu Emrah, Bayrutlu Zihni, Dertli

D) Dertli, Köroğlu, Erzurumlu Emrah, Bayrutlu Zihni

E) Bayburtlu Zihni, Dertli, Âşık Veysel, Âşık Ömer

18- Uzun öykü veya kısa roman sayabileceğimiz ve --- tarafından yazılan ---- , bizde köy konulu ilk eserdir. Natüralist-gerçekçi görüşle yazılan ve köylünün bazı dertlerini yine onların ağzından anlatan bu eserde olaylar Antalya dolaylarında geçmektedir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A)   Ahmet Mithat - Letaif-i Rivayat

B)   Nabizade Nazım - Karabibik

C)   Samipaşazade Sezai - Küçük Şeyler

D)   Namık Kemal - İntibah

E)   Recaizade M. Ekrem - Araba Sevdası

19- Aslında fıkra ve makale yazarı olmasına karşın, edebiyatımızdaki en önemli yerini, gezip gördüğü yerlerin özelliklerini derin gözlemlerine dayanarak gezi yazılarında yansıtmadaki başarısıyla kazanır. Ülkemizin sorunlarını, gezdiği dış ülkelerin ilgi çekici yanlarıyla karşılaştırırken renkli yorumlara girer. Önemli eserleri arasında "Zeytindağı, Taymis Kıyıları, Tuna Kıyıları, Yolcu Defteri..." sayılabilir.

Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ömer Seyfettin                        B) Refik Halit Karay

C) Peyami Safa                              D) Falih Rıfkı Atay

E) Ahmet Hamdi Tanpınar

20- Aşağıdakilerden hangisi, Edebiyat-ı Cedide sanatçılarından biri değildir?

A)   Ahmet Rasim

B)   Hüseyin Cahit Yalçın

C)   Halit Ziya Uşaklıgil

D)   Mehmet Rauf

E)   Tevfik Fikret     

1- C             

2- D            

3- A

4- B

5- C

6- A

7- A

8- E

9- C

10- C

11- B

12- E

13- C

14- A

15- E

16- B

17- C

18- B

19- D

20- A