1. "Öğretici şiirdir. Amacı bilgi vermektir. Türk edebiyatında ilk örnekleri Uygur metinleridir. Kutadgu Bilig, Atabetü'l Hakayık, Ahmet Yesevi'nin hikmetleri, Mevlana'nın mesnevisi bu şiir türüne örnek gösterilebilir. Servet - i Fünuncular bu şiire karşı çıkarlar."
Yukarıda sözü edilen şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Lirik Şiir B) Didaktik Şiir
C) Satirik Şiir D) Dramatik Şiir
E) Pastoral Şiir
2. "Divan edebiyatındaki mesnevi karşılığıdır. Konusu, olay, çevre ve zaman açısından öyküleri andırır. Şiir olmasıyla öyküden ayrılır. Recaizade Ekrem, Muallim Naci, Fikret, Mehmet Akif, Beş Hececiler, Yahya Kemal bu türün yetkin örneklerini vermişlerdir."
Bu parçada sözü edilen 'şiir türü' aşağıdakilerden hangisidir?
A) Epik şiir - koçaklama B) Satirik şiir - taşlama
C) Didaktik şiir - fabl D) Pastoral şiir - eglog
E) Dramatik şiir - manzum öykü
3. Genellikle coşkun, içli, zengin esinlerle dolu şiirleri anlatmakda kullanılır. Toplumsal olaylar karşısındaki duyarlılık; kişisel içlilik, duygulanma bu tür şiirle verilir. Rönesans ozanlarından Petrarca, Ronsard; romantiklerden Lamartine, Hugo, Musset bu türün başarılı örneklerini verirler.
A) Lirik şiir B) Pastoral şiir
C) Satirik şiir D) Didaktik şiir
E) Dramatik şiir
4. "Doğa güzelliklerini, çoban yaşamını konu edinen şiir türüdür. Bu tür şiirlere 'bukloik' de denir. Theokritos, Vergilius bu türün özgün örneklerini verirler. Söyleyişe dayanan türüne 'eglog', kır yaşamını anlatanlara 'iydil' adı verilir."
Yukarıda sözü edilen 'şiir türü' aşağıdakilerden hangisidir?
A) Satirik şiir B) Pastoral şiir
C) Didaktik şiir D) Dramatik şiir
E) Lirik şiir
5. "Satirik" şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yergi şiir olduğu
B) Kişilerin, toplumun beğenilmeyen yönlerini alaylı bir anlatımla verdiği
C) Edebiyatımızda örneklerinin görülmediği
D) Halk edebiyatında 'taşama', Divanda 'hicviye'nin bu türü karşıladığı
E) Günümüzde bu türe 'yergi' dendiği
6. Aşağıdakilerden hangisi 'pastoral' şiir türüne örnek gösterilebilir?
A) Sahra - Abdülhak Hamit
B) Nağme - i Seher - Recaizade Ekrem
C) Terci - İ bent - Ziya Paşa
D) Divan - ı Şinasi - Şinasi
E) Şermin - Tevfik Fikret
7. Tanzimat döneminde aşağıdakilerden hangileri 'fabl' türüyle ilgilenir?
A) Ahmet Mithat - Şinasi
B) Namık Kemal - Ziya Paşa
C) Şemsettin Sami - Ali Bey
D) Nabizade Nazım - Samipaşazade Sezai
E) Recaizade Ekrem - Abdülhak Hamit
8. Aşağıdakilerden hangisi, izlediği edebiyat akımı nedeniyle 'lirik' bir ozan sayılmaz?
A) Karacaoğlan B) Yunus Emre
C) Nedim D) Fuzuli
E) Şinasi
9. Aşağıdakilerden hangisi 'fabl' türünün özelliklerinden biri değildir?
A) Yalnız şiire özgü didaktik bir türdür.
B) İnsanlara özgü özellikleri diğer varlıklara aktarır.
C) Edebiyatımızda fabl örnekleri Cumhuriyet'te görülür.
D) Kişileri çoğunlukla hayvanlardır.
E) Fabllerden eğitim - öğretimde yararlanılır.
10. "Ben öldüm ağalamaktan
Bağa su bağlamaktan
Bağda yaprak kalmadı
Yarama bağlamaktan."
Yukarıdaki dörtlükten, aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Hece ölçüsüyle yazıldığı
B) Yedili hece ölçüsü kalıbıyla yazıldığı
C) Uyaklı olduğu
D) Uyaklanışının a/a/b/a biçiminde olduğu
E) Âşık edebiyatı ürünü olduğu
11. "Şiirde birbirine benzeyen seslerin sık sık kullanılmasına 'aliterasyon' denir."
Aşağıdakilerden hangisi bunlara örnek olamaz?
A) Kaçan geyiklerine kargımagıl
Kazıklık dağının günahı yoktur
B) Ayağını sakınarak basma aman sultanım
Dökülen mey kırılan şişe - i rindan olsun
C) Ve serin selviler altında kalan kabrinde
Her seher gül açar her gece bir bülbül öter
D) Pir Sultan aydur dünya fânidir
Kırkların sohbeti aşk mekânıdır
E) Dizi dizime değer bir tazenin
Çarşaflı ama hafifmeşrep
12. "Mehtap onbeşindedir.
Havuzdaki fıskiye,
Belki tutarım diye
Mehtabın peşindedir."
Bu dörtlüğün uyak düzeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşma düzeni B) Mani düzeni
C) Sarma düzeni D) Çapraz düzen
E) Dörtlük düzen
13. Gidince bitermiş bitsin ne yapalım
Her şey yarım yarim
Bu dizelerde altı çizili sözcükler arasındaki uyak türü, aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Han evler kapandı dükkanlar göçtü
Koç yiğit kalmadı toprağa düştü
B) Sık, siyah saçlarının arkasındaydı yüzü
Dalgalı deniz gibi sarsılıyordu göğsü
C) Gülün güzleri elbet üşür
Gül en iyi kuşlarla örtüşür
D) Bıyıklarını burardı, aldırmaszıdı. Paşa kocam
Nasıl ağlanır bir ben bilirim bir yangının ardın-
dan
E) Her nefeste eyledik yüz günâh
Bir günâha etmedik hiçbir gün ah
14. "El ettiler turnalara kazlara
Dağlar yeşillendi döndü yazlara
Çiğdemler takınsın söylen kızlara
Niçin gitmez Yıldız dağı dumanın"
Bu dörtlüğün uyak düzeni, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çapraz düzen
B) Sarma düzen
C) Koşma düzen
D) Düz (mesnevi) uyak düzeni
E) Mani düzeni
15. 'Fabl' türü için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Beydaba, Ezop, La Fontaine bu türün yetkin örneklerini verirler.
B) Kurgu kişileştirme, konuşturma yoluyla somutlaştırılır.
C) Ders verir.
D) Divan, Tanzimat dönemlerinde örnekleri görülmez.
E) Mevlana'nın mesnevisinde çarpıcı fabl örneklerine rastlanılır.
16. I. Ademi balıkçıdan yoğurdun yaptın
II. Salıp da n'eylersin bundan sana ne
III. Yapıp da n'eylersin bundan sana ne
IV. Hak ettin insanı cihana saldın.
Bu dizelerden, dörtlüğün anlam bütünlüğünü bozmadan, çapraz uyak düzeni oluşturulursa, sıralama aşağıdakilerden hangisi olur?
A) I, III, IV, II B) I, III, II, IV
C) IV, III, I, II D) IV, III, II, I
E) E) II, III, I, IV
17. Şiirde 'birim'le ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi doğru değildir?
A) DİZE, şiirdeki tek satırdır.
B) BEYİT, birbiriyle ilgili iki dizedir.
C) DÖRTLÜK, dört dizeden oluşan bölümdür.
D) AZADE, tek dizelik şiirdir.
E) Yeni şiir birimleri MİLLİ EDEBİYAT döneminde denenmeye başlanır.
18. Aşağıdaki dizelerden hangisi 'zengin' uyaklıdır?
A) Der Dadalım gece gündüz işim zor
Efendisi dünya olmuş bize dar
B) Aşkın şarabından içem
Mecnun olup dağlara düşem
C) Eğer insan eğer melek
Yalvarırım geçer dilek
D) Her zaman koyağa mazı mı yağar
Adamın asanı Avşar'dan doğar
E) Yunus durur benim adım
Gün geçtikçe artar odum
19. 'Aruz ölçüsüyle' ilgili aşağıdaki belirlemelerden hangisi doğru değildir?
A) KISA HECE, ünlüyle biten hecedir.
B) UZUN HECE, ünsüzle biten ya da uzatılarak söylenen bir ünlüyle biten hecedir.
C) UZATMA, ölçüyle uydurmak için kısa hecenin tam, tam hecenin bileşik duruma getirilmesidir.
D) ULAMA, bir tür ses düşmesi olayıdır.
F) E) ZİHAF, ölçüyle uydurmak için hecenin kısaltılmasıdır.
20. Aşağıdaki dizelerin hangisinde 'yarım uyak' ve 'ek redif' vardır?
A) Yar yüreğimi yar
Gör ki neler var
B) Üstümüzden gelen boran kış gibi
Şahin pençesinde yavru kuş gibi
C) Aşamazsın Karam'ın ilini
Köprüsü yok geçemezsin selini
D) Kalem böyle çalışmıştır yazıma
Yazım kışıma uymaz kışım yazıma
E) Kimi solgun, sarışın; kimi ak, kimi kara
Kimini arkasından görünüyor Ankara
21. "Adam aman kuleden
Ses geliyor kuleden
O kaş o göz değil mi
Beni sana kul eden"
Bu dörtlükten çıkılarak aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?
A) Şiir türünün mani olduğu
B) 4 + 3 = 7'li hece kalıbıyla oluşturulduğu
C) Mani türü uyaklandığı
D) Tekke edebiyatı ürünlerinden olduğu
G) E) Sahibinin bilinmediği
22. "Budur sana Kul Musa'nun sözleri
Güne değdi gülden nazik yüzleri
Zemheri ettin ilkbaharı yazları
Yeni açmış tomur gülü soldurma."
Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Dil, anlatım özelliklerini andırmaktadır.
B) 'z' ler yarım uyak; 'leri' ek rediftir.
C) 4 + 4 + 4 = 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
D) Liriktir.
E) Aşık edebiyatı ürünlerindendir.
23. "Yalanları gerçeklere kattınız.
Kumaş diye çulunuzu sattınız
Avşarın aleyhine attınız
Unuttun mu gök kır atlı ağ'ları."
Aşağıdakilerden hangisi bu dörtlüğün özelliklerinden biri değildir?
A) 4 + 4 + 3 = 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) '-at'lar tam uyak; '-tınız' ek rediftir.
C) Uyak düzeni a/a/a/b, koşma uyak düzenidir.
D) Epik - liriktir.
E) Anonim Halk edebiyatı ürünlerindendir.
24. 'Duruk' için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Dizelerin belli hece sayısına göre bölümlendirilmesidir.
B) Hem hece hem aruz ölçüsünde görülür.
C) Durak sözcük sonlarındadır.
D) Kimileri durağı sazdaki vuruşlara bağlar.
E) Şiirde tekdüzeliği kaldırır, uyumu, ses zenginliğini sağlar.
25. Aşağıdaki dizelerden hangisi 'tunç uyaklı'dır?
A) Kararlış kara gözler
Dermanım kara gözler
B) Çalamadım curasını sazını
Özge yarin nice çekem nazını
C) Aman hey Allah'ım aman
Ne aman bilir ne zaman
D) Kuloğlu eydür ki muhabbet haktır
Halis muhabettin ziyanı yoktur.
E) İkrar verdi ikrarını güdeyim
İkrarız dilberi ya ben nideyim
26. 'Anı'yı, özyaşam öyküsünden ayıran en belirgin özellik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anıda yazarın yaşanılanı abartmadan vermesi
B) Anının sanatsal akaçtan çok yaşama tanıklık etmesi
C) Anıdan çıkılarak dönemin yargılanabilmesi
D) Anıların daha içtenlikli olması
E) Anıda yazarın başkalarından da söz etmesi
27. Mektup biçiminde yazılmış eserleri, yazarlarıyla veren aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğru değildir?
A) Roman: Handan - Hüseyin - Rahmi Gürpınar
B) Gezi: Haç Yolunda - Cenap Şahabettin
C) Eleştiri: İrfan Paşaya Mektup - Namık Kemal
D) Röportaj: Romanya Mektupları - Ahmet Rasim
H) E) Deneme: Okuruma Mektuplar - Nurullah Ataç
28. Aşağıdakilerden hangisi 'Karagöz'ün özelliklerinden biri değildir?
A) Gölge oyunudur 'tasvir' denilen bir takım şekillerin arkadan ışıklandırılarak beyaz bir perdeye aktarılmasıyla oluşur.
B) Karagöz okumuş, Hacivat okumamış halktan biridir.
C) Oyunun kurucusunun Şeyh Küsteri olduğu söylenir.
D) Tuluata dayanan Karagöz 28 oyundan oluşur.
E) Oyunun asıl kişileri 'Karagöz, Hacivat'tır.'
29. 'Eleştiri' için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Eleştirinin kurumsallaşması, uzun bir tarihsel dönemi gerektirmiştir.
B) Eleştiriyle, bilimsel gelişmeler birbiriyle özdeştir, denilebilir.
C) Dönemin bilimsel düzeyi, eleştiriyi de belirler.
D) Edebiyatın ne olduğu sorusuna verilen yanıt, eleştiriyi de temellendirilir.
E) Türk edebiyatında, eleştirinin ilk örneklerine Cumhuriyet'te raslanır.
30. "Meşrutiyetten sonra günlük gazetelerde görülmeye başlanır. Bu türün örneklerini Ahmet Rasim verir. Söyleşi, deneme türlerinin rahat anlatımından yararlanır. Yüzeyseldir. Bu görüşe bağlansa da kanıtlamayı tek yol olarak görmek. Anlatımı öznel'dir. Bu yüzden ben, biz sözlerine sık sık rastlanılır."
Yukarıda sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale B) Deneme
C) Fıkra D) Eleştiri
İ) E) Söyleşi
31. 'Özdeyiş' için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yazarı belli özlü söz.
B) Bizde Batılı anlamda örneklerini Tevfik Fikret verir.
C) Atasözleri gibi yoğun, kısa, bilgece söz.
D) Bağımsız olabilir ya da bir eserde dağınık biçimde bulunabilir.
E) Akla verdiği önem nedeniyle klasisizme uygun düşen bir tür.
32. Aşağıdakilerden hangisi 'ortaoyunu'nun özelliklerinden biri değildir?
A) Yazılı bir metne dayanmaz, tuluata dayanır.
B) Belli bir konu çevresinde oynanır; Pişekâr, Kavuklu' oyunun en önemli kişilerdir.
C) Yanlış anlamlar, komik karşılıklar, söz oyunları, hazır cevaplılık, taklitçilikle izleyenleri eğlendirir güldürür.
D) Bu oyuna 'hayal', oynayanlara 'hayali' denir.
E) 'Yeni dünya' denilen bir paravanı dekor olarak kullanır, kullanılan iskemleler 'dükkan' adını alır.
37. Aşağıdakilerden hangisi 'deneme' türünün özelliklerinden biri değildir?
A) Kesin yargılara varmadan kişisel görüşler anlatılır.
B) Ele alınan konuda düşünme amaçlanır.
C) Düşünce belli bir sona götürülür, iletiye dönüştürülür.
D) Her konuda yazılabilir, konuları sınırlanamaz.
E) Düzensiz gibi görünse de bir içsel bütünlüğü vardır.
38. Aşağıdaki açıklamaların hangisi doğru değildir?
A) Opera, bestelenmiş oyundur.
B) Skeç uzun sahne oyunurdur, müziksizdir.
C) Operet, halka yönelik oyundur; belli bölümleri bestelidir.
D) Bale, operayı andıran bestelenmiş oyundur; konu, eylemler zengin dans figürleriyle verilir.
E) Rövü, operetin hafif, alaycı, eleştirici türüdür.
39. Aşağıdakilerden hangisi Türk öykücülüğüyle ilgili doğru bir değerlendirme değildir?
A) Geçiş öyküleri: Muhayyelat - Müsameretname
B) Batılı anlamda ilk öyküler: Letaif - i Rivayet - Küçük şeyler
C) Servet - i fünun: yetkin, düzeyli öykücülük (Halit Ziya Uşaklıgil)
D) Milli Edebiyat: Ziya Gökalp öykücülüğü
E) Cumhuriyet dönemi: Memduh Şevket Esendal, Sait Faik Abasıyanık, Sabahattın Ali, Halikarnas Balıkçısı öykücülüğü
40. 'Epik tiyatro'yla ilgili aşağıdaki belirmelerden hangisi doğru değildir?
A) En önemli yazar ve kuramcısı 'Bertol Brecht'dir.
B) Seyircinin büyülenerek oyuna kaptırmasına karşı çıkılır.
C) Sahne, dekor ve olaylardan uzaklaştırılır.
D) Oynanılanın bir oyun olduğu seyirciye sürekli anımsatılır.
E) Kişinin güçsüzlüğü, dünyayı değiştiremeyeceği görüşü verilmek istenir.
41. Aşağıdakilerden hangisi 'absürd' tiyatronun özelliklerinden biri değildir?
A) Geleneksel tiyatroya başkaldırır.
B) Katı kuralcılığa karşıdır.
C) Düşünceler sembollerle verilir.
D) Dış olaylar önemsenmez, içsel yaşantıya önem verilir.
E) Kişiler, çoğunlukla sıradan, normal insanlardır.
43. "Düzyazıyla verilen önemli bir edebiyat türüdür. Yaşanmış, yaşanılabilir olaylarınanlatımı olarak tanımlanır. İnsanların serüvenlerini iç dünyalarını, bulundukları toplumsal konuma bağlayarak anlatan, eserlerdir."
Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Roman B) Deneme
C) Söyleşi D) Günlük
E) Makale
44. Türk romancılığı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Sosyal olayları konu edinen ilk roman: Cezmi
B) İlk gerçekçi verileri taşıyan roman: Araba Sevdası
C) İlk psikolojik verilere raslanılan roman: Zehra
D) Batılı anlam ve düzeyde ilk psikolojik roman: Eylül
E) İlk gerçek romancı: Halit Ziya Uşaklıgil
45. "Gerçekleri, tasarıları, bir olayı anlatan yazı türü. Kimilerine göre küçük bir roman. Masal, destan, halk hikayelerinin yerine geçen bu türde olay tek boyutlu, kısadır. Kişiler azdır. Yaşamın bir yönü sınırlanmı durumları verirler."
Yukarıdaki sözü edilen tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Roman B) Öykü
C) Fıkra D) Deneme
E) Günlük
46. Aşağıdakilerden hangisi 'klasik' trajedi'nin özelliklerinden biri değildir?
A) Beş perdelik oyunlardır.
B) Eski Yunan trajedileri 3 - 6 bölümden oluşur.
C) Perde arası yoktur, bir bölümden diğerine koroyla geçilir.
D) Kişiler tanrı, tanrıca; kral, kraliçe, prensler ya da soylulardır ve bunlar arasında çatışmalar anlatılır.
E) Alın yazısına karşı çıkar, önemli olan insan iradesidir.
47. Aşağıdakilerden hangii 'eleştiri' yöntemlerinden biri olamaz?
A) Tarihsellik B) Bilimsellik
C) Toplumbilimsellik D) Öykücülük
E) İzlenimcilik
48. Aşağıdakilerden hangisi Namık Kemal'in eleştirilerinden biri değildir?
A) Lisan - ı Osmaninin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamil'dir.
B) Şiir ve İnşa
C) Bahar - ı Daniş Mukaddimesi
D) Tahrib - i Harabat
E) Mukaddime - i Celal
49. 'Deneme' türü için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) İlk örnekleri Tanzimat'ta verilir.
B) Bir görüşü kanıtlamaya çalışmaz.
C) İlk başarılı örnekleri Meşrutiyet'ten sonra görülür.
D) Cumhuriyet'te insancıllık, çağdaşlık gibi konuların zorlaması sonucu yetkin örnekler verilir.
E) Günümüzde bilimsel verilere dayanmak zorunda kalmıştır.
50. Yazarla, anı türünden eserini birlikte veren bu eleştirmelerden hangisi doğru değildir?
A) Boğaziçi Yalıları - Refik Halid Karay
B) Magosa Hatıraları - Namık Kemal
C) Şehir Mektupları, Falaka - Ahmet Rasim
D) Saray ve Ötesi, Kırk Yıl - Halit Ziya Uşaklıgil
E) Çankaya - Falih Rıfkı Atay
51. Aşağıdakilerden hangisi 'çağdaş trajedi'nin bir özelliği değildir?
A) Üç birlik kuralına uymaz.
B) Sıradan kişiler işlenir.
C) Koro halkı sık sık uyarır.
D) Konu günlük yaşamdan alınır.
E) Konuşma dili kullanılır; süse, özentiye önem verilmez.
52. 'Klasik trajedi' için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Soylu, yüce olmayan şeyler seyirciye gösterilmez.
B) Güncel olaylar, yalın bir anlatımla işlenir.
C) Anlatım gösterişlidir kaba, çirkin sözcükler kullanılmaz.
D) Çevre, zaman, olay birliği benimsenir (üç birlik kuralı).
E) Kadere, töre ve geleneklere önem verilir.
53. Aşağıdakilerden hangisi 'biyografi'nin (yaşam öyküsü) özelliklerinden biri değildir?
A) Kişinin yaşamını konu alan yazılardır.
B) Yazarın yaşamını yer, zamana bağlayarak verineleri 'klasik biyografiler'dir.
C) Kişiyi çağı içinde ayrıntılı anlatıyorsa, anlatım biçimine göre 'monografi' ya da 'biyografik roman' adını alır.
D) Monografiler eleştirel olabilir.
E) Birinin ölümü nedeniyle yazılan biyografiler güvenilir kaynaklardır.
54. Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğru değildir?
A) Grotesk, kahramanlığı öven bir türdür.
B) Melodram, çok acıklı tiyatro olaylarına verilen addır.
C) Myster, Hristiyanlığı konu edinen tiyatro oyunudur.
D) Feeri, kavramsal kişilerle, hayali olayları işler.
E) Fars, yerli Fransız komedisidir.
55. "Bir yazış, anlatım biçimi olarak görülür. Anlatılmak istenilenin, bir konu ya da düşüncelerin başkasıyla konuşurmuş gibi verildiği yazı türüdür."
Sözü edilen bu yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Deneme B) Eleştiri
C) İnceleme D) Söyleşi
E) Özdeyiş
2024 Tüm hakları saklıdır. /İletişim:sorucam@gmail.com