MADDEYİ TANIYALIM

        1.Madde neye denir?

Boşlukta yer kaplayan hacmi ve kütlesi olan her şeye madde denir.

2.Maddenin hangi özellikleri görülebilir ve hissedilebilir?

a.Tat           e.Saydamlık ve opaklık

b.Renk         f.Suyu çeken,çekmeyen

c.Koku          g.Mıklatıs tarafından çekilen

ç.Sertlik yumuşaklık      ğ.Esneklik berklik

d.Pürüzlük ve düzgünlük    h.Suda yüzen

3.Opak madde neye denir?Örnek veriniz.

Işığı geçirmeyen maddeye opak madde denir.Bakır,demir,tahta,taş

4.Su ve buzun rengi nasıldır?

Su, saydam( renksiz),buz beyaz renktedir.

5.Her maddenin kokusu var mıdır?

 Her maddenin kokusu yoktur.Bazı maddelerin kokusundan,bazı maddelerin renginden,bazı maddelerin ise diğer özelliklerinden dolayı tanırız.

6.Yiyecekleri tadlarına göre nasıl ayırt edebiliriz?

Acı,tuzlu,tatlı,eşki

7.Maddeleri elimizle sıkarak veya bastırarak,hangi özelliğini anlamış oluruz?

  Sertlik-yumuşaklık

8.Elimizle yüzeyini sürtmek süretiyle,o maddenin hangi özelliğini anlayabiliriz.

  Düzgünlük-pürüzlülük

9.Bütün maddelerde görülen ortak özellik nelerdir?

       a. Kütle      b. Hacim

10.Cisim neye denir?

 Maddenin şekil almış haline cisim denir.

11.Madde ve cismi birbirinden nasıl ayırırız?

 Su,toprak,un,şeker birer maddedir.Çünkü bunların belirli bir şekli yoktur.

  Cisim ise bu maddelerden şekillendirilerek elde edilir.Onun için maddenin şekil almış haline cisim denir.Masa,sandalye,kapı,bilgisayar birer cisimdir.Örneğin;sıra-

mız hem tahta hem de demirin şekil verilmiş halidir.

12.Özelliklerini bilmediğimiz maddelerin tadına bakmak neden sakıncalıdır?

 Yakıcı ve zehirli olabilecekleri için.

13Her madde birbirinden ayrı mıdır?Yoksa tüm maddeler birbirinin aynı mıdır?

   Bazı maddeler birbirinin aynı,bazı maddeler ise birbirinden ayrı maddelerdir.

Renk,koku,tat ve yoğunlukları donma,erime ve kaynama noktaları aynı olan maddeler birbirinin aynı olan maddelerdir.

14.Renkleri  birbirinden ayrı olan maddeler birbirinden ayrı olan maddeler

midir?

   Hayır.Maddeler birbirinden ayrı demek için yalnızca renklerine değil,diğer özelliklerine de bakmak gerekir.Kolonya renk bakımından kırmızı,yeşil,sarı renkte olabilir.Fakat aynı maddedir.Bu maddelere ayrı madde demek için koku ve tatlarına da bakmak gerekir.

15.Sıvıların hacmi ne ile ölçülür?

   Dereceli silindir ile ölçülür.

        16.Eşya nedir?

   Evlerde kullandığımız bize gerekli oan şeylerdir.Masa,dolap, televizyon, halı…

        17.Malzeme nedir?

    Evimizde yemek pişirmek için bazı malzemeler gerekir.Yağ,sebze,et pişmesi

sonucu ortaya çıkar.

        18.Alet nedir?

   Evimizde hafta sonu muslukları değiştirmek istiyoruz.Bunları değiştirmek için

tornavida, çekiç,İngiliz anahtarı gerekir.musluk değiştirmek için gerekli olan şeyler.

        19.Saydam madde nedir?

    Işık ışığını bir taraftan diğer tarafa geçiren maddelerdir.Cam,su gibi.

        20.Yarı saydam nedir?

     Işığın bir kısmını geçiren diğer kısmını geçirmeyen maddelerdir.Buzlu cam…

21.Madde kaç halde bulunur?Bunlar nedir?

      I.Katı hali    II.Sıvı hali              III.Gaz hali

22.Şişkin bir balonu soba veya kalorifere yaklaştırdığımızda sonuç ne olur?

     Gazlar sıcaklık karşısında düzensizliği artarak hacmi genişler ve balon bu nedenle şişer ve patlar.

23.Az şişirilmiş bir balonu nasıl şişirirsiniz?

     Sıcaklığını artırarak.

        24.Kütle hangi aletle ölçülür?

     Kütle çift kefeli terazi ile ölçülür.

        25.Isı alışverişi sonucunda maddenin bir halden diğer hale geçmesine ne ad verilir?

     Maddenin hal değiştirmesi.

26. Sıcak sıvı bir maddeden devamlı olarak ısı alırsak o madde hangi hale geçer?

     Katı hale.

  27. Hangi haldeki maddelerin belirli bir şekli ve hacmi vardır?

     Katı maddelerin.

28.Yapay madde neye denir? Örnek veriniz.

28.Yapay madde neye denir? Örnek veriniz.

   İnsan eliyle şekil verilerek yapılmış maddelere denir.Televizyon,halı,dolap,pasta

29.Doğal madde neye denir?Örnek veriniz.

   Doğada olduğu gibi bulunan,insan eli değmeyen maddelerdir.Kömür,toprak,petrol

        30.Isı maddelerde ne gibi değişiklikler yapar?

     I. Isınan maddelerin hacmi genişler,boyu uzar.

     II. Madde sıvı ise,ısısı yükselir,Kaynar ve yoğunlaşır.

     III. Madde katı halde ise hacmi ve boyu uzar.Erir ve ısısı yükselir.

      IV. Madde gaz halde ise ,hacmi artar,yayılma hızı daha d hız kazanır,alev alır

patlar.

31. Maddenin üç haline de en güzel örnek veriniz.

         Su Buz katı,su sıvı,buhar gaz

        Su,donarak buz olur.

        Su,ısınır,sıvı yani su olur.

        Su,kaynarbuharlaşarak gaz olur.

        32.Petrol saf madde midir?

     Hayır petrol karışık bir maddedir.Damıtılarak üçten fazla ürün elde

Edilir.Benzin,mazot,gaz yağı,motor yağı,LPG gazı…

33.Karışık madde,diğer adıyla karışım neye denir?

     Tek bir maddeden oluşmayan,en az iki ya da daha fazla çok maddeden oluşan

Karışıma denir.

34.Saf madde nedir? Örnek veriniz.

     Başka maddelerden arıtılmış(temizlenmiş)Karışıksız maddelerdir.Su,demir,

Oksijen,hidrojen,tuz,yemek şekeri saf maddelerdir.

35. Demir tozu,şeker ve kükürdü birbirinden nasıl ayırırız?

    Demir tozunu mıklatısla çekerim.Sonra kükürt tozu ile şeker tozu karışımını

suyun içine atarım.Şeker tozu erir ondan sonra kükürdü süzer ayırırım.Sonra

şekerli suyu kaynatarak suyu buharlaştırır şekeri elde ederim.

36. Isı neye denir?

    Isı,bir cismin bütün moleküllerinin sahip olduğu kinetik enerjisinin(hareket enerjisinin)toplamıdır.

37. Sıcaklık nedir?

     Maddedeki bir tanecik başına düşen kinetik(hareket)enerjisine denir.

38. Isı ve sıcaklık birimleri nelerdir?

     Isı birimi  kaloridir.

     Sıcaklık birimi derecedir.

39. Bir ısı alış verişinde hangi cisim ısı verir?Hangi cisim ısı alır?

     Sıcaklığı yüksek olan cisim ısı verir,sıcaklığı düşük olan cisim ısı alır.Her iki

Madde de ortak sıcaklığa kavuşuncaya kadar bu işlem devam eder.Daha sonra ısı alışverişi sona erer.

40. Sıcaklık ne ile ölçülür.

Termometre ile ölçülür.

41. Isı hangi değişikliklere yol açar?

      I.Maddenin hal değiştirmesine yol açar.      II.Sıcaklık değişimine yol açar.

     III. Cisimlerin boyu değişir.                     IV.Havanın deşişimde etkili olur.

 Yağmurun yağması,cisimlerin en,boy ve yüksekliğinin değişmesi ısı etkisiyle

olur.Rüzgarın meydana gelmesi,kayaları toprağa dönüşümü ısı değişimi ile

meydana gelir.

42.Çözünme nedir?

    Bir maddenin çözücü bir sıvı içerisinde gözden kaybolmasıdır.Şekerin çayda

kaybolması gibi.Çözünen şeker, çözen ise sudur.Su iyi bir çözücüdür.

43. Çözelti neye denir?

   Katı bir maddenin bir sıvı içerisinde eriyerek gözden kaybolmasıolayına çözelti denir.Tuzun ile suyun çözeltisine tuzlu su çözeltisi denir.

        44.Çözeltinin özellikleri nelerdir?

      I. Çözeltiler saf maddelerdir.

     II.Çözeltiler saydam maddelerdir.

     III. Çözünen madde çözen içinde görünmez.

     IV. Süzmekle çözelti ayrışmaz.Beklenirse dibe çökmez.

45. Maddeler doğada hangi durumda bulunur?

      Maddeler doğada karışık halde bulunur.

46.Hangi maddeler cisimdir.

      Katı maddeler.

47.Hangi maddeler bulundukları kabın şeklini alır?

      Sıvı ve gaz haldeki maddeler.